Wie een ander helpt, helpt ook zichzelf!

Reeds enige tijd probeer ik een fysieke lotgenotengroep Trauma/Ptss/Cptss te realiseren binnen of rond mijn woonplaats in de provincie Drenthe.       
De doelgroep is iedereen. Dus niet alleen voorbehouden aan (ex)-geüniformeerden.
De gedachte “dat doe ik wel even” is een hele naïeve gedachte gebleken. Diverse organisaties en de gemeente heb ik benaderd. Er wordt geschermd met verantwoordelijkheid en (uiteraard) geld. Tevens is het vinden van een geschikte ruimte ook nog niet zo eenvoudig.

Hieronder heb ik een kort stukje (pleidooi) aangaande de kracht van lotgenotengroepen dan wel zelfhulpgroepen geschreven (met dank aan diverse hulpbronnen).  

Ondertussen blijf ik bezig met het voor elkaar krijgen van een lotgenotengroep. Zodra er meer bekend is zal ik dat hier meldden. Mochten er reeds in het land lotgenotengroepen bestaan voor Trauma / Ptss / Cptss dan wil ik de groep(en) graag hier benoemen. Graag adres, tijdstip en eventueel telefoonnummer en/of e-mail adres.

Tevens hoop ik een lotgenotengroep te realiseren voor partners / familie / vrienden van iemand met Trauma / Ptss / Cptss.
Wij die met de trauma's rondlopen "vergeten" weleens dat degenen om ons heen ook (hard) geraakt worden. 

Wat is de kracht van lotgenotengroepen /zelfhulpgroepen?

Centraal bij zelfhulp staat het mobiliseren van de eigen krachten.
Het belang van de ervaring en de persoonlijke groei die mensen (kunnen) meemaken wanneer ze met problemen worden geconfronteerd, zijn belangrijke uitgangspunten van zelfhulp.
Mensen met een bepaalde problematiek (bijvoorbeeld trauma / ptss / cptss) worden klassiek in een ziekterol geduwd die leidt tot afhankelijkheid en een negatieve identiteit.

Wanneer men wordt aangesproken als helper houdt dit onder meer in: een verbeterd zelfbeeld, een hogere status en prestige. Zo ontstaat er ruimte voor de opbouw van een positieve identiteit die veerkrachtprocessen stimuleert. Afscheid nemen van een leven in onmacht. Vanuit een situatie van machteloosheid, berusting en ontmoediging gaan mensen hun leven (weer) in eigen hand nemen. Het individu wordt niet langer bepaald door de sociale positie die hem ooit is ‘toegewezen’, maar gaat zelf zijn levensroute kiezen.

Lotgenootgroepen bieden mensen een veilige plek waar naar elkaars verhaal geluisterd wordt, waar iemand welkom is en onderdeel wordt van een groep. Deelname aan een lotgenootgroep biedt steun en doet mensen weer regie krijgen over het eigen leven. Dit zijn plaatsen, of een omgeving, die verruimen en niet inperken. Hier worden mensen niet gestigmatiseerd en gereduceerd tot een probleem. Er is steeds aandacht voor de gehele persoon, met sterke verwachtingen van persoonlijke groei en verandering en voor realiteitsbesef.

Er wordt uitgenodigd tot sociaal contact, sociale steun en het gebruik en aanleren van vaardigheden. Het zijn gastvrije omgevingen waarin men zich fysiek veilig en sociaal gewaardeerd voelt. Omgevingen waar het prettig is om te vertoeven, waarin de betrokkenen opnieuw keuzes kunnen maken, zodat ze zichzelf als handelende personen kunnen zien. In deze omgeving kunnen de betrokkenen een gevoel van eigenwaarde ontwikkelen en wordt men actief tot medezeggenschap uitgenodigd. Het groepsaspect is hierin wezenlijk. De groep biedt (h)erkenning en een veilige plek waar deelnemers hun ervaringen kwijt kunnen. Omwille van deze veiligheid hanteert men binnen lotgenootgroepen vaak het anonimiteitsprincipe. Echter kunnen lotgenoten er ook zelf voor kiezen om juist wel onderling uit de anonimiteit te gaan.
Een gouden regel hierbij is dat alles wat in de groep wordt verteld binnen de groep blijft en niet aan derden wordt doorverteld. Ook het taalgebruik en vaste handelingen en rituelen bieden houvast.

Door de mix van mensen van jongere en oudere deelnemers, kunnen de laatsten een voorbeeldfunctie vervullen. Hun verhalen van vallen, maar steeds weer opstaan, geven hoop en bevestiging aan de jongere deelnemers. Er is binnen de lotgenootroepen enerzijds homogeniteit wat ervaring betreft, terwijl er anderzijds een diversiteit is naar sociale klasse, (sub)cultuur, politieke of religieuze overtuiging. Tijdens de groepsbijeenkomsten worden de overeenkomsten in de verschillende verhalen van deelnemers benadrukt en zo worden de soms grote verschillen in achtergrond, leeftijd, levensloop overbrugd.

Het deelnemerschap is gebaseerd op vrijwilligheid. De groep wordt geleid of voorgezeten door lotgenoten. Juist de afwezigheid van een professionele hulpverlener maakt het gevoel van gelijkwaardigheid groter. Het leiden van de groep kan steeds rouleren of gebeuren door een vast persoon die eventueel scholing heeft gehad in het leiden van groepen. Binnen de groep is er sprake van gelijkwaardigheid, ook in de verhouding tussen groepsbegeleider en gewone deelnemers. Erg belangrijk ten slotte is dat deelnemers in de groep zitten om zichzelf te helpen. Weliswaar kunnen de andere groepsdeelnemers daar steun bij bieden, maar de kern is dat ieder verantwoordelijk is voor zijn of haar eigen veranderingsproces.